Deleuze, Mille Plateaux

090807

Allerlei boeken liggen tegelijk open geplooid; ze laten zich op een rijtje samenvatten, hun lezingen zijn verwant, oppervlakkig en wat de diepste essentie betreft zoals het rhizoom:

G.Deleuze&F.Guattari, Mille Plateaux. Capitalisme et Schizophrénie, Paris 1980, p 9-37.

(1.introduction: rhizome)

(Deze tekst heeft dienst gedaan als bijdrage aan het Forum voor Sportieve Archeologie, dat gedacht heeft over de bewaring van een presedentair gen in de neolithische mens)

In de inleiding van Mille Plateaux legt Deleuze zijn concept van het 'rhizoom', een soort schimmelachtige, uit, volgens wiens structuur hij wil denken&schrijven in plaats van hiërarchisch, lineair volgens de structuur van een boom, in de toekomst wil hij dus rhizoompjes opzetten in plaats van boompjes. Wortel schieten vindt hij een oud procédé, dat een éénheid als uitgangspunt vereist (vertakkingen zijn te herleiden tot de stam), in het rhizoom daarentegen ben je steeds in het midden, zoals de wolf in zijn meute (het eerste hoofdstuk is getiteld 1914-Un ou plusiers loups? en wil een 'multiplicité' construeren tegenover het eenheidsdenken van Freud). Ik haal fragmenten uit het tekstweefsel omdat ze mij frappeerden en misschien aansluiten bij jouw idee van het mesolithische of niet-sedentaire gen dat overleeft in ons: percevoir les choses par le milieu...ce qui manque, c'est une Nomadologie , le contraire d'une histoire...jamais l'histoire n'a compris le nomadisme, jamais le livre n'a compris le dehors. Au cours d'une longue histoire, l'Etat a été le modèle du livre et de la pensée : le logos, le philosophe-roi, la transcendence de l'Idée, l'intériorité du concept, la république des esprits, le tribunal de la raison, les fonctionnaires de la pensée, l'homme législateur et le sujet. (p 34-36)

(2. 1914 – un seul ou plusieurs loups?)

Wat het kleinste kind weet, wist Freud niet: dat wolven in meutes leven. Je kan niet een wolf zijn, je bent altijd acht of tien wolven, zes of zeven wolven.

(7. Année Zéro – Visagéité)

…

De stok als gedeterritorialiseerde tak..

De déterritorialisatie van de vrouwelijke melkklier tot borst, van de muil tot mond en van de muilspleet tot lippen: de lippen-borst….(p 211)

Het ‘plastische’ denken-in-taal van Deleuze is heel relevant in het spanningsveld tekst-beeld.

Voorbeelden van plastisch, ruimtelijk gebruik van taal zijn het begrippenpaar en het gebruik van benamingen van lichaamsdelen.

Het gevaar de se raccrocher à un visage, waarvoor hij de vlucht van de engelse roman bewondert: il s’agit de sortir, non pas en art, c’est à dire en esprit, mais en vie, en vie réelle…’Ne m’ôtez pas la force d’aimer.’ Ils savent aussi, les romanciers anglais américains, comme c’est difficile de percer le mur du signifiant…faire de son corps un rayon de lumière qui se meut à une vitesse toujours plus grande…tout une ligne d’écriture…

Op weg naar de a-betekenaar, het a-subjectieve (p 210).

Van de visagéification (het gezicht-worden sinds Christus: witte muur van betekenaars met zwarte gaten van libido) van lichaam, maatschappij,… moet gevlucht worden, in dier worden.

Si le visage est une politique, défaire le visage est une aussi, qui engage les devenirs réels, tout un devenir-clandestin. Défaire le visage, c’est la meme chose que percer le mur du significant, sortir du trou noir de la subjectivité… Cherchez vos trous noirs et vos murs blanc, connaissez-les, connaissez vos visages, vous ne les déferez pas autrement, vous ne tracerez pas autrement vos lignes de fuite (p 230).

De plastische taaleenheden en –acties fungeren als knopen in de rhizomatische tekst, het zijn multi-betekenaars, langs waarheen de tekst een vrijer, meer beeldend discours kan volgen terwijl ze door hun materialiteit, fysische oorsprong (gezicht, muur,…, cf Heidegger: huis, Holzwege, Dichter,…) het discours toch sluitend houden.

(8. 1874 – Trois Nouvelles, ou qu’est-ce qui s’est passé?)

L’essence de la “nouvelle”, comme genre littéraire, n’est pas très difficile à déterminer: il y a nouvelle lorsque tout est organisé autour de la question: “Qu’est-ce qui s’est passé?” (p 235)

Misschien interessant ivm. het discours van het nieuwe, Groys.